Polska awansowała w rankingu EY RECAI do czołówki europejskich krajów pod względem atrakcyjności na rynku kontraktów cPPA. To potwierdza trend wśród managerów dużego biznesu, którzy podążają w kierunku wdrażania zielonej energii w firmach. Jednak cPPA to nie jest łatwy orzech do zgryzienia. Ta forma zakupu energii pociąga za sobą wiele pytań o to, jaki typ umowy wybrać, jak zabezpieczyć cenę, czy która metoda rozliczania wolumenu będzie najlepsza. W tym artykule znajdziesz odpowiedzi na wiele kluczowych rozterek.
Jak wygląda proces negocjacji kontraktu PPA i jak się do niego najlepiej przygotować?
Zacznijmy od początku, czyli wyjaśnienia wszystkich kroków, które należy wykonać podczas drogi do zasilania przedsiębiorstwa zieloną energią. Wyróżniamy kilka kluczowych etapów, począwszy od zadania podstawowych pytań, zanim zostanie uruchomiony proces negocjacji. Jakie to pytania?
Warto przeanalizować wewnątrz organizacji w jaki sposób kontrakt PPA koresponduje z obraną strategią, modelem biznesowym oraz planami ESG. Jak wygląda dotychczas schemat i efektywność finansowa zakupu energii i co kontrakt PPA mógłby zmienić na lepsze? Jaki typ kontraktu zapewni firmie stabilne dostawy energii i jednocześnie ograniczy ryzyko cenowe? Czy firma jest gotowa na PPA pod względem księgowym, podatkowym i prawnym?
Pierwszy kontakt z producentem energii odnawialnej w sprawie cPPA zwykle zaczyna się od dokładnej analizy sytuacji każdego przedsiębiorstwa oraz potrzeb w perspektywie trwania kontraktu.
Zespół Qair bada dotychczasowy sposób zakupu energii oraz stopień dopasowania zapotrzebowania do produkcji w elektrowniach wiatrowych i fotowoltaicznych, weryfikuje koszt bilansowania oraz realne możliwości dostarczania energii odpowiadającemu zapotrzebowaniu odbiorcy. Celem tych działań jest skrupulatne określenie kiedy firma klienta pobiera najwięcej prądu, kiedy następuję cykliczne spowolnienie, jakie plany rozwoju ma dany podmiot i z jakim zapotrzebowaniem na energię się to wiąże. Należy również wziąć pod uwagę planowane modernizacje, które mogą wpływać na poziom poboru energii. Zespół Qair przykłada dużą wagę do analizy początkowej, to etap w którym pada najwięcej pytań, ponieważ zebranie kluczowych danych owocuje doborem optymalnych parametrów umowy PPA.
Kolejny etap to zharmonizowanie przeanalizowanych danych z możliwymi modelami cPPA stosowanymi w Polsce oraz rozpoczęcie procesu doprecyzowania składowych umowy. To moment kiedy zespół Qair tworzy dopasowaną do potrzeb klienta ofertę sprzedaży energii odnawialnej. Dobiera aktywa, które najlepiej zaspokoją profil zużycia energii, proponuje najlepsze rozwiązania prawne (rodzaj umowy) oraz przedstawia koszt za 1 MWh.
Zwykle na tym etapie zaczynają się faktyczne negocjacje.
Zakończony proces negocjacji wieńczy podpisanie umowy oraz rozpoczęcie wieloletniej współpracy pomiędzy producentem energii, a jej konsumentem.
Który wariant umowy będzie najlepszy dla twojej firmy?
Najczęściej spotykaną formą prawną kontraktów PPA w Polsce są: umowy z fizyczną dostawą oraz umowy finansowe.
Pierwsze rozwiązanie prawne jest szczególnie korzystne dla klientów z niewielką liczbą punktów poboru, którzy są zainteresowani kompleksową ofertą obejmującą dostawę energii wraz z usługami bilansowania, za co otrzymują jedną fakturę. Energia trafia do klienta poprzez sieć dystrybucji oraz spółkę obrotu, która zapewnia rozliczenie energii. Grupa Qair staje się kompleksowym partnerem w sprzedaży i rozliczaniu energii, ponieważ od 2024 roku zostanie uruchomiona spółka obrotu, która ułatwi klientom bilansowanie kosztów zakupu prądu. Firma rozważająca kontrakt cPPA z fizyczną dostawą powinna zdawać sobie sprawę, że koszt energii będzie powiększony o koszty usług spółki obrotu oraz koszty dystrybucji energii. Umowa z fizyczną dostawą ma najczęściej wymiar kontraktu trójstronnego pomiędzy: producentem energii, odbiorcą energii oraz podmiotem bilansującym.
Drugi model kontraktu opiera się na rozliczeniu finansowym, bez fizycznej dostawy energii od producenta do odbiorcy. Kluczowa różnica polega na tym, że cała transakcja polega na rozliczeniu w oparciu o kontrakt różnicowy. Kontrahenci ustalają cenę rozliczeniową za 1 MWh, przy czym obie strony kupują i sprzedają energię we własnym zakresie w oparciu o umowy z firmami energetycznymi. Między podmiotami związanymi finansowym kontraktem PPA zachodzi jedynie rozliczenie różnicy pomiędzy ceną ustaloną w umowie, a aktualną ceną rynkową (ustaloną na podstawie wskaźnika, np. TGe24 lub TGeBase). To elastyczny model, w którym producent energii zwraca różnicę w cenie odbiorcy, jeśli cena rynkowa jest wyższa od tej ustalonej w umowie PPA i odwrotnie, klient wypłaca różnicę na rzecz producenta energii kiedy cena rynkowa energii jest niższa niż w kontrakcie PPA. Dodatkowo odbiorca energii we własnym zakresie ponosi koszty wynikające z dystrybucji. To rozwiązanie sprawdzi się najlepiej u klientów, którzy posiadają dużą liczbę punktów poboru o różnych taryfach (rozproszone oddziały w różnych częściach kraju) oraz realizujących zakup energii na rynku spot. Co ważne, ta forma kontraktu może znaleźć zastosowanie u klientów, którzy nie mają bezpośrednio podpisanej umowy z dostawcą, a za energię płacą poprzez refakturę. Opisana sytuacja występuję np. w podnajmie nieruchomości w centrach handlowych, gdzie każdy lokal otrzymuje odrębne rachunki od zarządcy nieruchomości.
Co można negocjować w ramach warunków umowy?
Kontrakty PPA są stosunkowo nowym rozwiązaniem na rynku energii, Qair Polska posiada już jednak wypracowany standard w tym zakresie.
- CENA ENERGII I GWARANCJI POCHODZENIA
Oczywistym parametrem podlegającym dyskusji jest cena, która może zostać ukształtowana w oparciu o stałą wartość przez cały okres trwania kontraktu lub podlegać corocznej indeksacji. Ważnym elementem transakcji są gwarancje pochodzenia, które potwierdzają, że energia została wyprodukowana ze źródeł odnawialnych. Gwarancje pochodzenia podlegają oddzielnej wycenie.
- DŁUGOŚĆ TRWANIA UMOWY I GWARANTOWANY TERMIN PIERWSZEJ DOSTAWY
Główną wartością wynikającą z umowy cPPA dla odbiorcy jest zapewnienie przewidywalnych kosztów energii elektrycznej w dłuższym terminie. Najczęściej jest to między 10 a 15 lat. Dodatkowo strony ustalają ostateczny termin pierwszej dostawy energii elektrycznej – w zależności od dostępności aktywów może to być od kilku tygodni do nawet dwóch/trzech lat od podpisania umowy.
- WOLUMEN
Ważnym parametrem jest ilość energii elektrycznej, jaką producent zobowiązuje się dostarczyć lub rozliczyć z odbiorcą. Zwykle ustala się go w cyklach rocznych i może pokrywać nawet ponad 50% całego zapotrzebowania.
- ZABEZPIECZENIA KONTRAKTOWE
Duża wartość kontraktu i czas na jaki zawierana jest umowa może powodować konieczność ustanowienia wzajemnych zabezpieczeń między stronami. Do najczęstszych należą – gwarancja bankowa, gwarancja spółki matki lub ubezpieczenie należności.
- INNE
Inne obszary podlegające negocjacjom to terminy płatności, obowiązki raportowe, kary kontraktowe czy uwzględnienie wymagań instytucji finansujących aktywa OZE, z których pochodzi energia elektryczna.
W jaki sposób zakup zielonej energii wpływa na redukcję emisji CO2 w firmach?
Kontrakty PPA umożliwiają redukcję zakresu 2 emisji dwutlenku węgla, który jest związany z zakupem nośników energii. Podmioty zużywające duże wolumeny mocy coraz częściej starają się zredukować także emisję w ramach 3 zakresu, czyli na poziomie łańcucha dostaw. Dodatkowymi atutami tego rozwiązania jest wspieranie rozwoju technologii opartych na odnawialnych źródłach energii, zapewnienie klientom bardziej ekologicznych produktów i usług, redukcja emisji szkodliwych substancji określonych jako limity PM 10 i PM 2.5 oraz aktywne wspieranie transformacji energetycznej Polski, która zgodnie z planami UE powinna osiągnąć neutralność klimatyczną do 2050 roku. Zmiana energetyczna na poziomie dużych podmiotów gospodarczych oznacza zmianę systemową, o którą wspólnie zabiegamy.
Na rynku funkcjonuje także możliwość zakupu gwarancji pochodzenia energii, jednak to rozwiązanie nie cieszy się takim zaufaniem, jak zakup energii poprzez kontrakt PPA z konkretnej elektrowni OZE. Wiarygodności transakcji w ramach PPA dodaje fakt jawności producenta energii, możliwość weryfikacji technologii produkcji energii oraz ilość wyprodukowanej energii w określonej jednostce czasu.
Najpopularniejsze metody rozliczania wolumenu w ramach cPPA
Umowa PPA pomiędzy podmiotami może różnić się m.in. sposobem rozliczania zakupu energii. W obrocie gospodarczym występują dwie najpopularniejsze metody: pay as produced oraz baselod. Uzupełniają je dwie inne możliwości: pay as nominated i guaratived curve.
W pierwszej kolejności omówimy metodę pay as produced, która jest uznawana za najprostsze rozwiązanie, ponieważ polega na zakupie przez klienta całego wyprodukowanego wolumenu przez producenta. To metoda preferowana także przez banki, z uwagi na pewność sprzedaży energii oraz jej cenę, co przekłada się na bezpieczeństwo transakcji w długim okresie. Z kolei szeroko rozumiane bezpieczeństwo i przewidywalność przekłada się na korzystną cenę za 1 MWh.
Główną różnicą między pay as produced a baselod jest fakt, iż producent przy stosowaniu drugiej metody zobowiązuje się do dostarczania energii klientowi w każdej godzinie poboru prądu. Po stronie producenta OZE pozostaje ryzyko dopasowania profilu podaży do popytu oraz utrzymanie poziomu wolumenu przewidzianego w umowie. W tym wariancie często cena za 1 MWh jest nieco wyższa, ponieważ klient ma pewność dostaw zakontraktowanego wolumenu, natomiast producent staje przed wyzwaniem dostarczenia konkretnego wolumenu w zmiennym środowisku wytwarzania przez elektrownie. W przypadku niedoboru produkcji zielonej energii w wyniku np. niekorzystanej pogody, wytwórca dokonuje zakupu energii na rynku spot, natomiast w przypadku nadwyżek energii, producent jest zmuszony sprzedać wolumen po niższych cenach spot niż w kontrakcie PPA.
Rzadziej spotykaną opcją jest metoda pay as nominated, która różni się od pierwszego wariantu możliwością prognozowania wolumenu odbioru na około 24 godziny przed transakcją.
Metoda guaratived curve daje możliwość bardziej dokładnego rozliczenia zakupionego wolumenu w oparciu o szacowany profil produkcji z elektrowni OZE.
Podsumowanie
Kontrakty PPA to nowy sposób zakupu energii, który warto rozważyć w perspektywie najbliższych lat, tym bardziej, że zainteresowanie firm zieloną energią stale się zwiększa, a podaż energii z nowych źródeł nie nadąża za popytem. Obecnie rynek jest w fazie wypracowywania praktyk współpracy, co daje szanse na negocjowanie korzystnych umów.
Zapraszamy do kontaktu przez formularz na stronie oferty.
